Zeg je Eisleben, dan zeg je automatisch Maarten Luther. Het is de meer dan 1.000 jaar oude geboortestad van de Duitse kerkhervormer die wereldberoemd werd door de 95 stellingen die hij op een kerk in Wittenberg spijkerde. In Lutherstadt Eisleben worden de herinneringen aan hem gekoesterd. De Unesco heeft de stad daarom op de Werelderfgoedlijst geplaatst.
De Duitsers noemen de stad daarom ook liefkozend Lutherstadt Eisleben. Het is na Quedlinburg en Goslar, samen met de Rammelsbergmijnen en de waterhuishouding voor de mijnen, de derde plek in de Harz die Werelderfgoed is.
Ontdek vakantiehuizen in Saksen-Anhalt
In Eisleben kun je onder meer het geboorte- en sterfhuis van Luther bezoeken. Een speciaal Lutherpad door de stad heen leidt je ook langs de St. Petrus en Pauluskerk, de St. Andreaskerk, de St. Annakerk en het Luthermonument op de Markt. Onderweg zijn er kunstpresentaties over het werk van Luther.
Maar Eisleben is natuurlijk ook gewoon een meer dan 1.000 jaar oude stad met al zijn middeleeuwse charmes.
Wie was Maarten Luther?
Wanneer je aan Maarten Luther denkt, dan denk je direct aan de opkomst van het protestantisme. Als Rooms-Katholieke theoloog ontwikkelt hij zich in de moraaltheorie. Maar zijn interpretatie van de bijbel is anders dan de Katholieke leer. Vooral de aflaten, een document dat je kunt kopen om op die manier je zondes te laten kwijtschelden, stuit hem tegen de borst. Volgens hem kun je alleen berouw tonen door echt boete te doen.
Bovendien staat het Luther ook niet aan dat het geld dat wordt verdiend met de aflaten, wordt gestoken in de bouw van de Sint Pieter in Rome.
In 1516 schrijft de Duitser 95 stellingen, waarin hij de wantoestanden in de Katholieke kerk aan de kaak stelt. Volgens verhalen spijkert hij deze stellingen op 31 oktober 1517 op de deur van de Slotkerk in Wittenberg, hoewel historici dit betwijfelen. Feit is dat hij een brief schrijft aan de aartsbisschop van Mainz, waarin hij zich uitspreekt tegen de kerk.
Dit wapenfeit wordt gezien als startpunt van de reformatie. Luther en andere andersdenkenden krijgen meer volgers. Het Protestantisme begint te groeien, hoewel hier binnen verschillende stromingen zijn.
Sterke band met Eisleben
Jörg Gläscher/
Investitions- und Marketinggesellschaft Sachsen-Anhalt mbH)
Maarten Luther is een van de belangrijkste mensen in de geschiedenis. Hij was een van de mensen die de basis legde voor een nieuwe geloofsrichting. Eisleben heeft een belangrijke rol in zijn leven gespeeld.
De Duitse theoloog kwam op 10 november 1483 ter wereld aan de Lange Gasse als Maarten Luder. Later gaat hij zich Luther noemen. Het huis en de straat waar hij geboren is, bestaan nog steeds. Maar de Lange Gasse gaat tegenwoordig door het leven als de Lutherstrasse.
Zijn vader en moeder waren niet lang voor zijn geboorte verhuist naar Eisleben. Daar nam zijn vader belangen in de kopermijnbouw. Lang blijven ze er niet wonen, al snel trekken ze naar Mansfeld. Maar de stad waar Luther is gedoopt, Eisleben, blijft een belangrijke rol in zijn leven spelen.
Luther junior gaat in Mansfeld naar school, waar hij wordt gezien als een rustige maar begaafde scholier. In 1497 verlaat hij de stad en vertrekt naar Magdeburg en later naar Eisenach voor vervolgonderwijs. In 1501 begint hij aan een studie rechten op de universiteit van Erfurt, maar die studie zal hij nooit afronden.
Eisleben blijft trekken. Uiteindelijk keert hij in 1546 terug naar de stad om te bemiddelen bij een ruzie. Een maand later overlijdt hij er.
Lutherstadt Eisleben
Eisleben is trots op zijn theoloog en reformator. Tegenwoordig gaat de stad door het leven als Lutherstadt Eisleben. In de stad zijn nog vele gebouwen en gedenktekens die aan hem herinneren. Mede daarom staat de stad tegenwoordig, samen met de plaats Wittenberg, op de Unesco Werelderfgoedlijst.
Geboortehuis Maarten Luther
Jörg Gläscher/Investitions- und Marketinggesellschaft Sachsen-Anhalt mbH)
Aan de rand van het centrum van Eisleben, aan de huidige Lutherstraat 15, staat een keurige middeleeuwse woning. Normaal zou je er een blik op hebben geworpen en daarna zijn doorgelopen, maar dit is het geboortehuis van Maarten Luther. Hier werd hij op 10 november 1483 geboren. Tegenwoordig is het een museum. Waarschijnlijk is Luther geboren in een kleine kamer op de begane grond.
Het museum staat in het teken van waar Luther vandaan komt en hoe hij is opgegroeid. Er is aandacht voor de kerkelijkheid tijdens de middeleeuwen en voor het werk van zijn vader in de mijnbouw.
Delen van de woning zijn ingericht zoals het ooit ongeveer zal zijn geweest. Daarnaast hangen er indrukwekkende grote middeleeuwse schilderijen aan de muren en zijn er historische voorwerpen. Ook staat er een middeleeuwse doopvont, maar hierin is Luther zelf nooit gedoopt.
Het geboortehuis van Luther is van april tot en met oktober dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur. In de periode november tot en met maart is het museum van dinsdag tot en met zondag geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Tickets kosten 5 euro per stuk, families betalen 10 euro.
Sterfhuis Maarten Luther
VON M GmbH, Stuttgart)
Hoe waren de laatste dagen van Maarten Luther? In het huis waar hij is gestorven aan de Andreaskirchplatz 7 staan ze daarbij stil. De kamer waar hij op 18 februari 1546 stierf, is ingericht zoals het er toen moet hebben uitgezien.
Buiten de sterfkamer is het museum modern ingericht. Een van de belangrijkste stukken is het lijkkleed van Luther.
Het sterfhuis is van van april tot en met oktober dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur. In de periode november tot en met maart is het museum van dinsdag tot en met zondag geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Tickets kosten 5 euro per stuk, families betalen 10 euro.
Luthergedenkplaats
Schütze/Rodemann/Investitions- und Marketinggesellschaft Sachsen-Anhalt mbH)
Op de Markt in Eisleben hangt nog de oude middeleeuwse sfeer. Prachtige statige panden, het historische stadhuis en een schitterende kerktoren maken het tot de mooiste plek van de stad. Indrukwekkend is het gedenkteken dat hier is opgericht voor de bekendste zoon van de stad.
Een zwart beeld van Maarten Luther kijkt intelligent vanaf een sokkel over de Markt heen. Wijs en krachtig.
St. Annakerk
Op een heuvel aan de rand van de stad ligt de St. Annakerk, de kerk van de mijnbouwers. In 1513 laat graaf Albrecht hem bouwen, ernaast komt een klooster. In die tijd heeft Maarten Luther de leiding over elf kloosters in de regio. Hij maakt van de St. Annakerk de eerste evangelische parochiekerk in het graafschap Mansfeld. Tegenwoordig staat het bekend als een van de mooiste renaissancekerken in Duitsland.
Voor een Protestantse kerk is de St. Annakerk rijk versierd. Het oostkoor heeft en prachtig geschilderd gewelf met elementen uit de laatgotisch periode en de renaissance. Bij de triomfboog staat nog een doopvont uit 1622. De gravenfamilie Mansfeld wordt uitgebreid in dit deel van de kerk geëerd.
Maar ook de stenen bijbel en de zandstenen reliëfs waarop verhalen uit het oude testament zijn afgebeeld, zijn indrukwekkend. Net als de sierlijke kansel en het Maria altaar.
Net als de kerk is het voormalige klooster naast de St. Annekerk te bezoeken. De St. Annakerk is dagelijks geopend tussen 10.00 en 12.00 uur en tussen 14.00 en 15.00 uur.
St. Petrus en Pauluskerk
Aan de andere kant van het historische centrum van Eisleben staat de St. Petrus en Pauluskerk. Op deze plek werd Maarten Luther, een dag na zijn geboorte in 1483 gedoopt.
Deze kerk is veel minder uitbundig dan de St. Annakerk. Desondanks mogen het hoofdaltaar en het altaar in de torenkapel er zijn. Na een grote renovatie in 2012 is de kerk tegenwoordig weer in gebruik als doopcentrum.
De St. Petrus en Pauluskerk is dagelijks te bezoeken tussen 10.00 en 16.00 uur.
St. Andreaskerk
In het historische centrum van Eisleben staat de St. Andreaskerk. De geschiedenis van de kerk gaat terug tot minimaal 1180. Opvallend zijn de twee torens, waaraan je de kerk direct zult herkennen.
De St. Andreaskerk heeft een belangrijke rol gespeeld in de Reformatie en Luther heeft een belangrijke rol gespeeld in deze kerk. Tot 1530 werden hier verschillende diensten gehouden. ’s Ochtends preekten hier Katholieke priesters, ’s middags Protestantse dominees.
Vanaf de kansel in de St. Andreaskerk hield Luther zijn laatste vier preken, voordat hij overleed. Sindsdien wordt de preekstoel de Lutherse preekstoel genoemd. Na zijn overlijden werd het lichaam van Luther naar deze kerk gebracht, voordat het verhuisde naar Wittenberg.
Op vakantie naar Eisleben
Eisleben ligt in de heuvels aan de zuidoostzijde van de Harz, in het voormalige Oost-Duitsland. Dit is het noordelijkste en een van de mooiste berggebieden in de Duitsland, waar je heerlijk kunt wandelen, mountainbiken en in de winter ook aan wintersport kunt doen.
In de omgeving zijn tal van mooie plaatsen. Wij hebben de 25 leukste plaatsen en activiteiten in de Harz voor jou uitgezocht. Bovendien liggen steden als Halle en Leipzig niet ver bij Eisleben vandaan.
Zoek je een plek om te overnachten? Wij hebben de 10 mooiste vakantieparken in de Harz op een rijtje gezet. Daarnaast vind je op onze site meer dan 40.000 vakantiehuizen en appartementen.
Eisleben telt daarnaast verschillende hotels, pensions en appartementen. Bij ons op Oost-Europa Vakanties vind je de beste aanbiedingen.
Vakantiehuizen in Saksen-Anhalt
Dit artikel bevat affiliate links. Mocht je beslissen om iets te boeken op de website van een van onze partners, dan ontvangen wij een kleine vergoeding. Daar merk je helemaal niets van en je betaalt geen cent extra. Op deze manier kunnen wij gratis en zonder reclame-uitingen tips blijven geven over de mooiste en interessantste plekken in Oost-Europa.
