Midden op de Marktplatz waan je je in het decor van een middeleeuwse film. Maar niks geen filmopnames hier, dit is Goslar. Een van de mooiste stadjes in de Harz, trots prijkend op de Unesco Werelderfgoedlijst. Bezoek deze stad in combinatie met de wereldberoemde ertsmijn Rammelsberg en de Oberharzer Wasserwirtschaft en laat je verbazen.
Goslar is een van de drie steden in de Harz die de werelderfgoedstatus heeft, naast Quedlinburg en Eisleben. Wanneer je hier over straat loopt, dan zie je direct hoeveel rijkdom de mijnbouw Goslar heeft opgeleverd. Schitterende vakwerkhuizen sieren de historische binnenstad van deze meer dan 1.000 jaar oude Keizerstad.
Vind voordelige hotels in Goslar
Rijkdom dankzij de Rammelsbergmijnen
Om de rijkdom van Goslar te kunnen begrijpen, moeten we meer dan 1.000 jaar terug in de tijd. Terug naar een tijd dat de stad nog niet bestond, maar dat er in de Harz wel al mijnbouw plaatsvond. Aan de noordwestzijde van het gebergte worden daarom de Rammelsbergmijnen aangelegd. Zilver, koper, lood en zink wordt hier uit de diepte gehaald.
De mijnbouwers wonen er in een kleine nederzetting bij, Goslar. In het jaar 922 wordt het daadwerkelijk gesticht door koning Hendrink de Vogelaar, koning van het Oost-Frankische Rijk. Hij laat hier een verblijfplaats bouwen, een palts. Een van zijn opvolgers, keizer Hendrik, bouwt er rond 1045 een eigen Palts. In 1075 wordt een Goslar officieel een stad.
In de eerste eeuwen van haar bestaan, is de stad rijk. Maar dat verandert in 1552, als de stad haar rechten op de Rammelsbergmijnen verliest. Triest voor inwoners destijds, mooi voor ons tegenwoordig. Goslar is nog altijd de stad die het aan het eind van de middeleeuwen was. Een levend schilderij.
Wat is er te doen in Goslar?
Ben je op vakantie in de Harz? Dan mag een bezoek aan Goslar niet ontbreken. Je kunt hierbij natuurlijk heerlijk gaan struinen door de oude binnenstad met zijn mooie (winkel)straatjes, maar er zijn ook een aantal bezienswaardigheden die je absoluut moet gaan bekijken.
1. Marktplatz
Liefhebbers van historische steden kunnen geen genoeg krijgen van de Marktplatz. Het centrale plein in de oude stad is een lust voor het oog. In het midden staat de martkfontein met daarop een adelaar, het wapen van de stad.
Als een zon lopen er banen naar de randen van de Marktplatz, waar je heerlijk kunt zitten op een van de terrasjes. Rondom het plein staan schitterende historische panden. De opvallendste is zonder twijfel de Marktkirche met zijn ongelijke torens, maar daarover later meer. De andere panden zijn een verzameling aan verschillende stijlen. Vakwerkhuizen, galerijen en torentjes, samen vormen zij een schilderachtig geheel.
Een ander hoogtepunt is het oude raadhuis, dat in het midden van de 15e eeuw is gebouwd en door de jaren heen steeds verder is uitgebouwd. Hoogtepunt is de Huldigungssaal, dat tussen 1505 en 1520 werd ingericht aan raadszaal. De muren en het plafond zijn schitterend beschilderd. IN het gebouw zijn ook de VVV en Werelderfgoed informatiecentrum gevestigd.
Ben je op het juiste tijdstip op de Marktplatz? Dan heb je geluk. Aan de oostzijde van het plein staat het Kämmereigebäudes. Vier keer per dag, wanneer het carillon klinkt, laat het figurenspel zich zien. De deurtjes openen zich en een optocht aan figuurtjes laat de geschiedenis van de mijnbouw in de mijnen rond Goslar zien.
2. Marktkerk
De Marktkerk aan de rand van de Marktplatz, is een van de oudste gebouwen in Goslar. Al in 1151 wordt het gebouw genoemd en mogelijk is het centrale deel nog veel ouder. Als protestantse kerk is de het gebouw van binnen niet zo rijk gedecoreerd.
Toch mogen het houten hoofdaltaar en de indrukwekkende kansel uit 1581 er zeker zijn. De gebrandschilderde ramen zijn van voor het jaar 1250 en laten beelden zien uit het leven van de heiligen Cosmas en Damianus.
3. Altstadt Goslar
De Altstadt van Goslar staat samen met de Rammelsbergmijnen en het waterwerk rond Goslar op de Werelderfgoedlijst. Dat de historische binnenstad hier op staat, heeft alles te maken hoe goed het geconserveerd is. Sinds de middeleeuwen lijkt er weinig veranderd te zijn.
Het is een labyrint aan smalle straatjes bedekt met keien en aan de zijkanten staan de mooiste vakwerkhuizen. De binnenstad telt er zo’n 1.500. Ga rondstruinen en laat je verrassen, of ga naar de VVV op de Martkplatz en doe mee aan een stadstoer.
Laat je onderweg ook gerust verleiden tot winkelen. In de oude binnenstad zijn tientallen leuke boetiekjes en bekendere winkelketens in de oude panden te vinden.
4. Keizerpalts Goslar
Aan de zuidzijde van de Altstadt staat de Keizerpalts van Goslar, het grootste en best bewaarde wereldlijke gebouw van Duitsland. Het was de verblijfplaats van de keizers van het Heilige Romaanse Rijk. Tegenwoordig wordt het ook gerekend tot de binnenstad en daarmee ook tot het Werelderfgoed van de stad.
Het paleis werd gebouwd tussen 1040 en 1050 in opdracht van keizer Hendrik III. 200 jaar lang werden hier rijksdagen gehouden, totdat Willem II hier niet meer langer verbleef. In de eeuwen daarna verloor het zijn belang en veranderde in een ruine. Pas in de tweede helft van de 19e eeuw werd het gerestaureerd. Tegenwoordig is het een museum over de rondreizende keizers. Topstuk is een bronzen keizerstroon uit de 11e eeuw.
5. Stadspoort Breite Tor
Vrijwel nergens tref je nog zo’n goed bewaarde stadspoort als in Goslar. De Breite Tor werd gebouwd in 1443 en was de belangrijkste stadspoort van de stad. De dikke muren ende twee imposante torentjes doen je klein voelen.
Maar eigenlijk gaat het bij de Breite Tor alleen om de binnenpoort. Eeuwenlang was hier namelijk een dubbele poort, met daar tussenin een kazerne.
Met het wegvallen van een stadsmuur en stadspoorten als belangrijke verdedigingsfunctie, zijn in veel steden de muren en poorten afgebroken. Steden wilden groeien en die oude muren zaten daarbij in de weg. Helaas, ook in Goslar. Gelukkig is de binnenpoort bewaard gebleven, net als de kazerne (Werderhof).
6. Zwinger
Duik terug in de middeleeuwen in de Zwinger van Goslar. In deze verdedigingstoren, gebouwd in 1517, is tegenwoordig een klein museum gevestigd met daarin wapens, harnassen en martelwerktuigen die werden gebruikt in de middeleeuwen. Ook kun je in de toren overnachten.
De Zwinger werd gebouwd om de stad te beveiligen aan de zuidzijde. Dankzij de hoge plek waarop hij gevestigd is, konden aanvallers vroeg worden ontdekt en worden beschoten. Tegelijkertijd was het kwetsbaar voor aanvallers kanonnen en katapulten. Daarom zijn de muren maar liefst 6,5 meter dik!
7. Rammelsbergmijnen
Slechts anderhalve kilometer ten zuiden van het historische centrum van Goslar liggen de beroemde Rammelsbergmijnen. Hier, in deze voormalige ertsmijn, is de mijnbouw in de Harz het beste zichtbaar. Ga onder de grond en ontdek het leven van een mijnwerker in deze Unesco Werelderfgoedlocatie. Een must see als je Goslar bezoekt.
In 1988 sloten de Rammelsbergmijnen, nadat hier meer dan 1.000 jaar lang zilver, koper en lood was gewonnen. Vier jaar later kwam het op de Werelderfgoedlijst terecht, vanwege de grote monumentale waarde. Niet alleen boven de grond, maar ook zeker eronder.
De oudste geschiedenis die je hier kunt vinden, zijn de voormalige stortbergen, die hier al 1.000 jaar liggen. Onder de grond is er onder meer nog een mijntunnel uit de 12e eeuw intact. Maar wat je vooral te zien krijgt in de Rammelsbergmijnen is hoe mijnwerkers hier door de eeuwen heen gewerkt hebben. Stap in het treintje reis tot zo’n 500 meter onder de grond. Heel gaaf!
8. Oberharzer Wasserwirtschaft
De binnenstad van Goslar is indrukwekkend, de Rammelsbergmijnen fascinerend en het watermanagementsysteem dat als derde op de Werelderfgoedlijst staat ronduit intrigerend. Ongelofelijk, wat hebben ze in de middeleeuwen een systeem aan kanalen en vijvers aangelegd om de mijnen van water te voorzien en het vieze water af te voeren. Op zijn Duits: de Oberharzer Wasserwirtschaft.
Het water was nodig voor de winning van erts in de mijnen. Via tunnels en kanalen werd het water naar de mijnen gebracht, waar waterraderen werden voortgestuwd door het water. Dit leverde energie op, waardoor er nog dieper kon worden gegraven.
Het watermanagementsysteem zorgt voor een bijzonder landschap rond de Rammelsbergmijnen. Er is een wirwar aan slootjes en kanalen en van de 107 nog bestaande vijvers zijn er nog altijd 63 in gebruik. Deels voor energievoorziening, maar ook voor recreatie. Zo kun je in enkele zwemmen en in anderen vissen.
9. Houten Stabkirche
Even buiten Goslar, bij het plaatsje Hanhenklee, ligt de Stabkirche. Dit is een van de mooiste houten kerken in Duitsland. In 1907 werd begonnen met de bouw van dit godshuis. Het grote voorbeeld voor de bouwers waren de houten kerken in Noorwegen. Maar deze kerk is groter dan zijn Noord-Europese broers.
In de kerk zijn verschillende accenten te vinden die uit de scheepsbouwwereld komen. De kroonluchter lijkt op een stuur op een schip en het dak is voorzien van verschillende dragen zoals op Vikingschepen. De kerk wordt daarom dan ook wel vergeleken met de Ark van Noah.
10. Sportief Hahnenklee
Nu we toch in de buurt van Hahnenklee zijn voor de Stabkirche, kunnen we er direct beter nog even blijven. Want dit kuuroord is meer dan dit. Het is de plek van waar vele mooie wandelingen de bergen van de Harz ingaan.
Ga hier rodelen in de zomer, neem de kabelbaan naar de top van de Bocksberg of ga mountainbiken in een van de mooiste ATB-parken in Duitsland. Hou je van iets meer romantiek? Wandel dan de 7 kilometer Liebesbankweg.
11. Kerstmarkt Goslar
Ben je in december in de Harz op vakantie? Een van de leukste kerstmarkten in de regio vind je in Goslar. Hij is niet erg groot, maar wel bijzonder gezellig en sfeervol. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het prachtige stadsdecor. Het Algemeen Dagblad heeft de markt zelfs uitgeroepen tot de meest sprookjesachtige van Duitsland. Dat kan toch niet beter?
Overnachten in Goslar
Ga je op vakantie in de Harz? Dan is Goslar een fantastische uitvalsbasis. In het stadje vind je vele hotels en appartementen. Via Oost-Europa Vakanties vind je het uitgebreidste aanbod aan hotels. Of boek een vakantiehuisje in de omgeving van Goslar.
Wil je er lekker met de familie op uit? Op onze website boek je een vakantie in een van onze tientallen vakantiehuizen-, -appartementen en -villa’s in de Harz. Wij hebben voor jou de 10 mooiste vakantieparken in de Harz op een rij gezet. Zodat jullie gegarandeerd een geweldige vakantie gaan hebben.
Vind voordelige hotels in Goslar
Leukste vakantieparken in de Harz
Leestip:
Dit artikel bevat affiliate links. Mocht je beslissen om iets te boeken op de website van een van onze partners, dan ontvangen wij een kleine vergoeding. Daar merk je helemaal niets van en je betaalt geen cent extra. Op deze manier kunnen wij gratis en zonder reclame-uitingen tips blijven geven over de mooiste en interessantste plekken in Oost-Europa.
