Vakwerkhuizen, het hele centrum staat vol in het geel, rood, roze en groen. De een enigszins verzakt, de ander nog in topconditie. Dit is Quedlinburg, koningsstad en parel van de Harz. Een stad in de deelstaat Saksen-Anhalt die officieel teruggaat tot het jaar 922. Hier wandel je door meer dan 1100 (!) jaar geschiedenis in een van de mooiste steden van Oost-Duitsland.
Vind voordelige hotels in Quedlinburg
Voor de openslaande ramen hangen bakken met geraniums uitbundig te bloeien. De talloze terrasjes op de knusse pleintjes zitten vol. Maar het is nog geen tijd voor koffie met küchen in Quedlinburg, onze blik is iets hoger gericht. We worden betoverd door de vakwerkhuizen.
De stad telt er maar liefst ruim 1.200. Waar kom je nog zulke aantallen tegen? In de historische Altstadt is het een aaneenschakeling van de mooiste panden. Daar tussendoor smalle straatjes vol keitjes. En op de top van de Schlossberg staat het kasteel Quedlinburg, dat het middeleeuwse beeld helemaal compleet maakt.
Die vakwerkhuizen zijn vooral gebouwd tijdens de Dertigjarige Oorlog tussen 1618 en 1648. Toen kende de stad zijn gouden tijd. Maar al in de tiende eeuw bruist het hier, als koning Hendrik I hier zijn regering vestigt. Daarmee was Quedlinburg de eerste hoofdstad van het Duitse Rijk.
Quedlinburg is werelderfgoed
De schoonheid van het historische centrum van de stad zegt veel over de rijke historie. Eeuwenlang is hier handel gedreven en daar hebben veel inwoners van geprofiteerd. Handelaren bouwden hier de mooiste huizen, wat zorgt voor een unieke Altstadt. Zo uniek, dat de Unesco Quedlinburg op de Werelderfgoedlijst heeft gezet. Volledig terecht. Nergens anders vind je een stad met zoveel vakwerkhuizen die niet is aangetast door moderne architecten.
En niet alleen de historische binnenstad, ook de stift kerk en het kasteel worden apart genoemd door de Unesco. Het zijn plekken die je zeker moet bezoeken tijdens een stedentrip naar dit gezellige stadje.
Doen in Quedlinburg
Met een wandeling door het historische centrum en een bezoek aan de stiftkerk en het kasteel Quedlinburg ben je er zeker niet. Dit zijn de tien plekken die je moet bezoeken.
1. Marktplein met Rathaus
De beste manier om Quedlinburg te ontdekken is te voet. Het historische centrum is compact en zo mooi. Smalle straatjes, mooi pleintjes en een aaneenschakeling van de mooiste vakwerkhuizen. Het middelpunt is het Marktplein met Rathaus.
De stenen keurig tegen elkaar geplaveid, op het plein een beeld, aan de rand vakwerkhuizen in verschillende kleuren. Het hoogtepunt is zonder twijfel het oude raadhuis aan de noordzijde, waarvan de hele gevel, op de ramen en deuren na, zijn ingepakt door een klimop. Op dit plein lijk je de middeleeuwen aan te kunnen raken.
Het raadhuis stond er al in het jaar 1310. In de 17e eeuw werd het herbouwd en kreeg het de huidige renaissancestijl. Ruim honderd jaar geleden werden twee zijvleugels toegevoegd. Nog altijd is het gebouw in dienst als gemeentehuis.
Opvallend is de ronde toren aan de linkerzijde van het gebouw. Hier werden vroeger de schatten van de stad bewaard, net als belangrijke documenten. De uitstulping heeft daarom ook geen ramen gekregen, om de kostbare waren zo goed mogelijk te bewaren.
2. Schlossberg
In een echte middeleeuwse stad kan een kasteel, dat haar burgers moest beschermen tegen vijanden, niet ontbreken. Bovenop de Schlossberg torent het kasteel van Quedlinburg boven de stad uit. Maar het is ook de plek waar de stift kerk Sint Servaas staat en waar de kasteeltuin kan worden bezocht.
De weg naar de top is prachtig en niet geschikt voor hakken. Net als honderden jaren geleden bestaat de weg naar de top uit keien. Geflankeerd door vakwerkhuizen loop je naar boven, terwijl het kasteel steeds dichterbij komt.
Op de top heb je een mooi uitzicht over de rode daken van de stad, waar enkele spitse kerktorens tussen opsteken. Achter het kasteel ligt de kasteeltuin. Niet groot, maar wel prachtig. Een terrassentuin met talloze rozen, heggetjes en strak geknipt heesters. Een plek waar je prinsheerlijk kunt genieten als het lekker weer is.
3. Kasteel Quedlinburg
Boven op een zandsteenrots waakt het Kasteel van Quedlinburg over de stad. Imposant maar niet dreigend. Het is ongelofelijk om te bedenken dat dit bouwwerk al in 920 zijn oorsprong vindt. Toen liet Koning Heinrich I het kasteel bouwen voor zijn vrouw Mathilde.
Na zijn dood besloot Mathilde er een abdij te stichten. Bijna 900 jaar lang hebben in het Kasteel Quedlinburg ongehuwde adellijke vrouwen gewoond. Van het originele kasteel is alleen de begane grond overgebleven. In de eeuwen erna werd het uitgebreid met verschillende vleugels.
Quedlinburg kreeg in de 16e en 17e eeuw een flinke renovatie en ook een het kasteel ontkwam hier niet aan. Het werd omgebouwd tot een slot in moderne renaissancestijl. Dit is vooral goed aan de gevels te zien.
Tegenwoordig is in het kasteel Quedlinburg het Schlossmuseum gevestigd. Hier wordt de geschiedenis van Quedlinburg, het kasteel en de omgeving verteld. Bijzonder zijn de historische ballista, oorlogstuig waarmee stenen en enorme pijlen kunnen worden geschoten, en de Raubtgrafenkasten. Dit was een verplaatsbare gevangenis waar ooit de plunderende graaf Albrecht II van Regenstein in zou zijn opgesloten.
4. Sint-Servaaskerk (stift kerk)
Naast het kasteel Quedlinburg staat de imposante Sint-Servaaskerk. Samen met het kasteel en de historische altstadt staat deze stift kerk het op de Unesco Werelderfgoedlijst. Hoewel het nooit een bisschopskerk is geweest, wordt het ook wel de Quedlinburger Dom genoemd.
Van binnen is de Sint-Servaaskerk mooi helder en tegelijkertijd sober ingericht. Indrukwekkend zijn de pilaren naast het schip. De meest bijzondere plek is de crypte, waar de graven van Koning Hendrik I en zijn vrouw Mathilde. Waar de stoffelijke resten van Hendrik I liggen is onbekend.
Via een trap kun je ook de vorstenkelder bezoeken. Hier bevinden zich de graven van de voormalige kloosterprioressen Anna II van Stolberg, Anna III van Stolberg-Wernigerode en Marie Elisabeth van Schleswig-Holstein-Gottorf
Door de eeuwen heen is de kerk enkele keren verwoest. De eerste voorganger werd gebouwd tussen 997 en 1021. Vijftig jaar later moest het godshuis alweer worden herbouwd na een vernietigende brand.
In 1129 was de kerk af en grote delen daarvan zijn nog intact. De twee torens werden bij een renovatie tussen 1863 en 1882 gebouwd, daarvoor had de kerk een toren. In 1945, aan het eind van de Tweede Wereldoorlog raakten deze torens beschadigd door beschietingen, waarna ze minder spitse daken kregen.
5. Münzenberg
Investitions- und Marketinggesellschaft Sachsen-Anhalt mbH/
Michael Bader)
De Münzenberg is een van de oudste wijken van Quedlinburg en is eigenlijk nog helemaal intact. Hier staan 65 vakwerkhuizen die voornamelijk uit twee verdiepingen staan. Vanuit deze wijk heb je een prachtig uitzicht over het voorland van de Harz.
Ooit stond hier tot de 16e eeuw een benedictijnenklooster. Toen het klooster werd verlaten, veranderde de Münzenberg in een woonwijk. Tegenwoordig straalt het rust uit. Mooi aangelegde keienwegen, schitterende vakwerkhuizen. Jammer dat de paarden en wagens van vroeger plaats hebben gemaakt voor gemotoriseerde vervoersmiddelen, hoewel je die hier nauwelijks ziet.
Hoe mooi de wijk er tegenwoordig ook uitziet, Münzenberg was als wijk in de middeleeuwen een plek die niet echt geliefd was bij de inwoners van de stad. Op de Münzenberg woonden vooral reizende mensen, zoals artiesten, muzikanten. Geen gebruikelijke ambachten en daarom werd er niet echt positief naar gekeken. Vanaf het begin van de 18e eeuw veranderde dit, toen er bijvoorbeeld een school werd geopend.
Op de Münzenberg kun je het museum over de kloosterkerk St. Marien bezoeken. Deze kerk werd al in 986 gebouwd en was de derde grote kerk van de stad. Na 1536 verdween de kerk, maar de resten zijn nog zichtbaar in het museum.
6. Sternkiekerturm
Zo’n 200 meter ten noordwesten van de historische Markt staat de 42 meter hoge Lindenbeintoren, in de volksmond Sternkiekerturm genoemd. Ooit was het een belangrijk onderdeel van de verdedigingswerken van de stad. Tegenwoordig is het vooral een mooi uitkijkpunt. Vanaf het hoogste punt heb je een geweldig uitzicht over de stad.
De Sternkiekerturm staat bij de oude stadsmuur. Ooit telde Quelinburg nog veel meer van dit soort torens, maar in de loop van de tijd zijn deze verdwenen.
7. St. Blasiikerk
Veel minder bekend dan de Sint-Servaaskerk, maar zeker indrukwekkend om te bezoeken. Dat is de St. Blasiikerk niet ver van de Markt vandaan. De geschiedenis van deze kerk gaat terug tot de 10e eeuw, de tijd dat Quedlinburg ontstaat.
De huidige kerk stamt uit 1715, toen hij in barokstijl werd herbouwd. Behalve de toren, die bestaat al sinds 1267. Tegenwoordig wordt de St Blasiikerk vooral gebruikt voor culturele evenementen als lezingen en concerten.
8. St. Wipertikerk
Net buiten het historische centrum ligt St. Wipertikerk met een meer dan 1.000 jaar oude crypte. Het is een van de laatste overblijfselen van de Ottonen. Dit geslacht regeerde het Duitse Rijk tussen het jaar 919 en 1024 en wordt ook wel het Saksische huis genoemd. Hendrik I was hun opvolger.
De St. Wipertikerk is niet groot, maar wel indrukwekkend. Tussen 936 en 1146 vierden de Duitse keizers en koningen hier Pasen. Door de eeuwen is het godshuis vaak verbouwd. Rondom de kerk bevindt zich een oud kerkhof.
9. Vakwerkmuseum
Raak je helemaal betoverd door de schitterende vakwerkhuizen in Quedlinburg? Bezoek dan zeker het vakwerkmuseum aan de Wordgasse 3. Dit is een van de oudste vakwerkhuizen in Duitsland en is gebouwd in de 14e eeuw.
In het museum wordt zichtbaar hoe de vakwerkarchitectuur werkt en hoe zich dit door de eeuwen heen heeft ontwikkeld. Ook kun je zien wat voor gereedschappen daarbij door de eeuwen heen is gebruikt. Neem ze zelf in de hand en ervaar hoe het is om een vakwerkhuis te bouwen.
10. Bezoek de kerstmarkt Quedlinburg
Quedlinburg heeft een van de mooiste en sfeervolste kerstmarkten in Duitsland. Het is zeker niet de grootste, maar de historische Altstadt geeft een unieke sfeer. Wanneer je van kerstmarkten houdt, dan mag deze eigenlijk niet op jouw lijstje ontbreken.
Slenter langs de vele kraampjes, drink een glas glühwein en doe je kerstinkopen. Daarnaast openen zo’n 20 vakwerkhuizen in het centrum hun poorten naar de binnenplaatsen. Grote kans dat er in deze tijd van het jaar ook sneeuw ligt.
Overnachten in en om Quedlinburg
Maak je een stedentrip naar Quedlinburg? In de stad zijn vele hotels te vinden. Kies voor het voordelige 3 sterren Quedlinburger Hof of voor het luxe 4 sterren Hotel Theophano aan de Markt, midden in de historische binnenstad. Op Booking.com vind je het beste aanbod aan hotels in de stad.
Vakantiehuizen en -parken
Maar eigenlijk is het zonde om slechts alleen Quedlinburg te bezoeken. De Harz heeft zoveel meer te bieden. Ga wandelen in de natuur, beklim de Brocken of bezoek andere schitterende plaatsen als Wernigerode, Blankenburg of bijvoorbeeld Unesco stad Goslar. Maar er een fantastische week van.
Op onze site vind je de leukste vakantiehuizen in de Harz. Of kies voor een modern en luxe vakantiepark zoals Landal Salztal Paradies of een van de 10 andere vakantieparken in de Harz.
10 leukste vakantieparken in de Harz
Campings
Hou je meer van kamperen? Dan zit je ook helemaal goed in de Harz. In het hele gebied zijn verschillende moderne en klassieke campings te vinden. Onze favoriet is het Harz-Camp Bremer Teich. Gelegen aan een meertje en in een bosrijke omgeving waan je je hier in een paradijs.
Dit artikel over de stad Quedlingburg bevat affiliate links. Mocht je beslissen om iets te boeken op de website van een van onze partners, dan ontvangen wij een kleine vergoeding. Daar merk je helemaal niets van en je betaalt geen cent extra. Op deze manier kunnen wij gratis en zonder reclame-uitingen tips blijven geven over de mooiste en interessantste plekken in Oost-Europa.
