Van kilometers afstand zie je hem al boven de rest van de bergen steken: de Brocken. Een kale puist van 1.141 meter hoogte met bovenop een tientallen meters hoge zendmast. Dit is de hoogste berg van de Harz, van heel Noord-Duitsland. Een berg waar vele mythes en verhalen aan kleven, een berg die je heel goed wandelend kunt beklimmen.
En dat beklimmen doen jaarlijks zo’n 2 miljoen mensen. De Brocken is populair. In grote delen van de Harz kun je hem zien liggen en dan kun je er eigenlijk ook niet omheen. Tijdens je vakantie in dit wonderschone natuurgebied moet je hem beklimmen. Van boven krijg je een geweldig uitzicht over de hele Harz. Doe je de beklimming liever niet wandelend? Er gaat ook een stoomtrein omhoog.
Overnachten bovenop de Brocken
Waarom is de Brocken kaal?
Eerlijk is eerlijk, de Brocken is van de buitenkant niet de mooiste berg. Net als dat de Mont Ventoux of de Etna nou ook niet de mooiste plekken zijn. Maar deze Noord-Duitse reus is een berg met geschiedenis en de natuur is hier bijzonder. Het is een berg die vanaf de kale top veel mooier is dan vanuit het dal.
Maar waarom is deze bergtop zo kaal? In de Alpen en eigenlijk elk gebergte begint de boomgrens pas rond de 1.800 meter. Maar niet hier op de hoogste berg in de Harz. Met een hoogte van 1.141 meter zou de top compleet begroeid moeten zijn met loofbomen. Maar niets is minder waar en dat heeft alles met het weer te maken.
Want bijzonder is het weer zeker op de Brocken. Meer dan 300 dagen per jaar is het er mistig. Ruim honderd dagen per jaar is er ijs en ongeveer de helft van het jaar ligt er sneeuw. Maar het meest extreme is de wind. Het kan op de top nogal spoken. De hoogste windsnelheid die er is gemeten is 263 kilometer per uur. Die extreme weersomstandigheden zorgen ervoor dat er eigenlijk geen bomen willen groeien op de top. Weerexperts vergelijken het weer aan de noordzijde van de berg met het weer in de bergen van IJsland.
Bovenop de Brocken
Waar je niet omheen kunt wanneer je naar de Brocken kijkt, is het bouwwerk dat er bovenop staat. Naast een enorme antenne, staan er enkele gebouwtjes. Al in de jaren dertig van de vorige eeuw worden hier zendinstallaties gebouwd. Zo staat er een 123 meter hoge zendtoren en is er een radarinstallatie voor vliegtuigen aanwezig.
Na de Tweede Wereldoorlog, als Duitsland wordt verdeeld tussen de westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie, komt de bergtop op de grens van Oost-Duitsland en West-Duitsland te liggen. Op de top krijgen de Sovjets de macht en de berg wordt vanaf 1959 helemaal afgeschermd voor het publiek.
Waarom? De Sovjets maken er een spionagenest van. Ze luisteren alle telefoongesprekken tussen Oost en West af en houden het Westen in de gaten.
Nog altijd kun je de geschiedenis zien in het landschap. Waar ooit het IJzeren Gordijn stond, de scheiding tussen Oost- en West-Europa, ligt nu nog een heel spoor door het landschap. Het mooie is dat je het tegenwoordig als wandelpad kunt gebruiken.
Heksen, spoken en andere mythes
De Brocken is een mythische berg. Al duizenden jaren lang boezemt hij respect, maar ook wel angst in. Want natuurlijk komen er heksen voor op deze berg, zoals de hele Harz een broedplek van heksen is. Maar de beroemdste bewoner van de berg is het spook van de Brocken, een fenomeen dat hier regelmatig rondhangt.
Angst hoef je er tegenwoordig niet meer voor te hebben, de middeleeuwen zijn voorbij. Het Brockenspook is een natuurfenomeen dat eigenlijk op elke berghelling kan plaatsvinden als het mistig is. Een schaduw valt op de mist en heeft een hoofd die lijkt licht te geven. Een soort van halo-achtige ringen. En omdat en mistwolk in beweging is, lijkt het net alsof het Brockenspook zweeft boven de berg.
De bergtop is daarom de perfecte plek om dit fenomeen te bekijken. Gemiddeld is het zo’n 300 dagen per jaar mistig rondom deze mythische bergtop. Vooral aan het eind van de dag, wanneer de zon langzaam onder gaat, maak je de grootste kans op een ontmoeting met het Brockenspook.
Heksennacht en de bergmonnik
Het mooiste feest op de Brocken is Walpurgisnacht. Verkleed als heks, duivel of trol komen er elk jaar op 30 april vele mensen naar dorpen als Thale, Schierke, Hahnenklee, Sankt Andreasberg, Braunlage en Bad Grund. Zij vieren het begin van de lente, doen offers aan de goden en dansen rondom kampvuren. Wil je dit meemaken? Zorg dat je al maanden van te voren een kaartje koopt.
Voel je iets rommelen onder je als je over de Brocken loopt? Dit is de bergmonnik. Mijnwerkers wisten honderden jaren geleden al zeker dat er een bergmonnik door hun gangen trok. Soms helpt hij, soms straft hij. Maar zich laten zien, dat doet hij (eigenlijk) nooit.
Wandelen naar de top van de Brocken
Er zijn twee mogelijkheden om de top van de Brocken te beklimmen. Dat kan per voet of met de stoomtrein. Ga je wandelen, dan begint jouw tocht in het plaatsje Torfhaus of Schierke.
Ga je vanuit Torfhaus, dan stap je in sporen van onder meer van de Duitse dichter Johann Wolfgang von Goethe. In december 1777 wandelde hij naar de top en hij was lyrisch over de ongerepte natuur. Het was zijn inspiratiebron voor zijn werk Faust.
Vanuit Torfhaus gaat de wandeling door het Grosse Torfhausmoor, een hoogveengebied met bijzondere flora en fauna. Via de Bohlensteg, de Quitschenberg en de Brockenfeldmoor slingert de weg omhoog en wordt je onderweg getrakteerd op prachtige uitzichten op de berg.
Vanuit Schierke kun je over de Brockenstrasse naar de top van de Brocken. Dit is een wandeling van bijna 11 kilometer lang. Onderweg zul je geen auto’s tegenkomen, hooguit fietsers. De weg is namelijk autovrij.
Met de trein naar de Brocken
Misschien wel het leukste tripje naar de top van de Brocken maak je met de Brockenbahn. Dit is een stoomtrein die vanuit Drei-Annen-Hohne naar de top rijdt en onderweg grote stoomwolken uitbraakt. In ongeveer 50 minuten kom je aan op de plek van bestemming.
Op vakantie naar de Harz
De Brocken is een van de vele hoogtepunten in de Harz. Het natuurgebied is een waar wandelparadijs en telt enkele bijzonder steden die op de Unesco Werelderfgoedlijst staan. Denk aan Quedlinburg met zijn schitterende historische binnenstad vol vakwerkhuizen. Of neem Lutherstadt Eisleben, de stad waar Maarten Luther is geboren. En natuurlijk is er de middeleeuwse mijnwerkersstad Goslar met de wereldberoemde Rammelsbergmijnen.
Zoek je een vakantiepark? Wij hebben de 10 leukste vakantieparken in de Harz op een rij gezet. Een van die leuke parken is het Schierke Harzresort, dat letterlijk aan de voet van de Brocken ligt. Een aanrader!
Ben je van het kamperen? Dit zijn de ANWB campings in de Harz, of ontdek hier de 11 leukste campings in Oost-Duitsland.
Hotels
Ga je voor een paar dagen op vakantie naar de Harz? De meest spectaculaire plek om wakker te worden is bovenop de Brocken. Zie de zon opkomen of wordt wakker in de wolken. Het is mogelijk in het Brockenhotel, het hoogst gelegen hotel in Noord-Duitsland en het enige hotel dat in het Nationaal Park Harz ligt
Boek een overnachting in het Brockenhotel
Vind meer hotels in omgeving van de Brocken
Vakantiehuizen en – parken
Ga je op vakantie met het gezin of vrienden naar de Harz? Of verkies je de ruimte en vrijheid van een vakantiehuis boven een hotel? Op onze site vind je enkele tientallen vakantiehuizen en appartementen op de mooiste plekken. Modern, sfeervol en van alle gemakken voorzien.
Daarnaast zijn er in deze regio verschillende vakantieparken te vinden. Van het moderne Landal Salztal Paradies met vele mogelijkheden voor familievermaak tot het klassieke Ferienpark am Waldsee. Wij hebben de 10 mooiste vakantieparken in de Harz op een rijtje gezet.
Campings
Wat is er mooier dan kamperen midden in de natuur? De Harz is er zeer geschikt voor. Je vindt er vele campings, modern en klassiek. Een van onze favorieten is Harz-Camp Bremer Teich in de buurt van Quedlinburg. Waarom? Omdat het zo mooi in het bos en aan een meer gelegen is.
Dit artikel over de hoogste berg van Noord-Duitsland, de Brocken, bevat affiliate links. Mocht je beslissen om iets te boeken op de website van een van onze partners, dan ontvangen wij een kleine vergoeding. Daar merk je helemaal niets van en je betaalt geen cent extra. Op deze manier kunnen wij gratis en zonder reclame-uitingen tips blijven geven over de mooiste en interessantste plekken in Oost-Europa.
